Choć depresja to jedno z najczęściej występujących zaburzeń psychicznych, wciąż spotyka się z negatywnym odbiorem otoczenia. Bywa bagatelizowana, ponieważ nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że nie jest to wyłącznie zły humor, a poważne schorzenie. Aby zrozumieć jej istotę, należy dowiedzieć się, jakie są jej przyczyny oraz objawy.
CZYM JEST DEPRESJA?
Pierwsze wzmianki o depresji pochodzą już z czasów starożytnych. Pojawia się w zapiskach Egipcjan, Greków, a nawet w Starym Testamencie. Depresja jest to ogół zespołów zjawisk depresyjnych, których następstwem są zaburzenia nastroju. Może mieć wiele odmian i symptomów. Wyróżnia się następujące rodzaje depresji:
- Zaburzenia afektywne dwubiegunowe (mają miejsce, kiedy okresy manii przeplatają się z epizodami smutku);
- Zaburzenia afektywne jednobiegunowe (charakteryzujące się obniżeniem nastroju w kierunku przygnębienia i smutku);
- Epizody depresyjne (tzw. duża depresja, terminologia stosowana do opisania zaburzeń depresyjnych u chorego, które występują po raz pierwszy i trwają dłużej niż 2 tygodnie);
- Dystymia (najczęściej o umiarkowanych objawach, które nie trwają przez dłuższy czas)
- Nawracające zaburzenia depresyjne (powracające co jakiś czas).
Za depresję często mylnie uznaje się pogorszenie humoru. Zaburzenia depresyjne cechuje jednak dłuższe występowanie – negatywne objawy mogą utrzymywać się tygodniami, a w skrajnych, nieleczonych przypadkach nawet latami. Towarzyszące depresji przygnębienie wpływa również na codzienne aktywności. Często chory ma trudności z wykonaniem nawet najprostszych działań, co bywa potępiane przez otoczenie.
OBJAWY DEPRESJI
Depresja może przybierać różne postacie. Choć w obiegowej opinii kojarzona jest ze smutkiem, jej objawy mogą przybierać nawet znamiona manii. Za główny objaw uznaje się pogorszenie nastroju, a także towarzyszące poczucie niepokoju. U niektórych osób może dojść do skurczy mięśni, uczucia ścisku w klatce piersiowej, a nawet duszności.
Depresję można rozpoznać także poprzez występowanie tzw. anhedonii – jest to zaburzenie odczuwania przyjemności. Zły nastrój jest wówczas prawie nie do poprawienia, chorego nie cieszą już aktywności, które wcześniej sprawiały mu radość. Można zaobserwować także trudności z wykonywaniem codziennych, prostych czynności. Osoby chore na depresję często spędzają całe dnie w łóżku, opuszczając swoje obowiązki (np. pracę, szkołę).
Kolejnym objawem jest nadmierna ospałość i nagła utrata energii. Mogą im towarzyszyć problemy z koncentracją i pamięcią, a także trudności w usytuowaniu niedawnych wydarzeń w czasie. Spada również popęd seksualny, a czasami dochodzi nawet do opóźnienia psychomotorycznego.
Zły nastrój i brak energii wpływają także na zaburzenia odżywiania. Może wystąpić brak apetytu, którego następstwem są napady głodu i impulsywnego jedzenia. Wpływa to na wagę chorego, która zwiększa się lub zmniejsza.
Oprócz zaburzeń snu (bezsenności lub nadmiernej senności), występują także objawy w postaci rozdrażnienia, poczucia winy i pustki, a czasem nawet myśli samobójcze.
Jakie objawy powinny wzbudzić Twój niepokój? Czytaj więcej na adamed.expert.
JAKIE SĄ PRZYCZYNY DEPRESJI?
Wyróżnia się dwie podstawowe przyczyny depresji:
- Czynniki endogenne – nie dające się określić powody, najczęściej depresja w tym przypadku wynika z przyczyn biologicznych, np. uwarunkowań genetycznych, zmian w mózgu itp.
- Czynniki egzogenne – tzw. depresja reaktywna. Jest odpowiedzią organizmu na pewne wydarzenia z życia chorego, które były silnie nacechowane stresem lub smutkiem.
Depresja może pojawić się w każdym wieku, jednak najczęściej obserwuje się ją u osób w czasie przekwitania i młodzieży w okresie dojrzewania.
Ma to związek z wahaniami hormonów, które przechodzą zmieniające się organizmy – jest to również powód występowania depresji poporodowej.
JAK ŻYĆ Z CHORYM NA DEPRESJĘ?
Najważniejsze to zrozumieć, że depresja jest chorobą, a nie fanaberią i zawsze powinno się traktować ją jak chorobę. Oznacza to otoczenie chorego opieką i wyrozumiałość dla jego czasem nie do końca logicznego zachowania.
Jeżeli podejrzewa się depresję u osoby bliskiej, należy namówić ją do odwiedzenia specjalisty. Trzeba jednak wykazać się cierpliwością i sporą dozą delikatności, ponieważ niektórzy mogą negatywnie zareagować na sugestię o szukaniu pomocy.